واسکولیت پوستی ( التهاب رگهای خونی پوست)

Cutaneous Vasculitis

📘 توضیح کلی

واسکولیت پوستی به معنای التهاب رگ‌های خونی کوچک و متوسط در پوست است. این التهاب باعث آسیب دیواره عروق و نشت خون به بافت اطراف می‌شود و تظاهر بالینی آن معمولاً به صورت پورپورا، لکه‌های قرمز، برجستگی‌های دردناک یا زخم‌های پوستی است. واسکولیت پوستی می‌تواند محدود به پوست باشد یا نشانه‌ای از یک بیماری سیستمیک (مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید، یا عفونت‌ها) باشد.

🌍 همه‌گیرشناسی

• شیوع دقیق مشخص نیست، اما در بیماران مبتلا به بیماری‌های خودایمنی و عفونت‌ها بیشتر دیده می‌شود.
• در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما بیشتر در بزرگسالان گزارش شده است.
• در ایران نیز موارد واسکولیت پوستی به‌ویژه در زمینه بیماری‌های روماتولوژیک و عفونت‌ها مشاهده می‌شود.

⚠️ علائم بالینی

• پورپورا (لکه‌های قرمز یا بنفش غیرقابل فشار).
• پاپول‌ها یا برجستگی‌های دردناک.
• زخم‌های پوستی یا نکروز.
• خارش یا درد موضعی.
• در موارد سیستمیک : تب، درد مفاصل، درگیری کلیه یا ریه.

🧪 علت‌های بروز بیماری

• بیماری‌های خودایمنی (لوپوس، آرتریت روماتوئید، سندرم شوگرن).
• عفونت‌ها ( ویروسی، باکتریایی، هپاتیت B و  C ).
• داروها (آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدصرع).
• بدخیمی‌ها (لنفوم، لوسمی).
• علل ناشناخته  (Idiopathic) .

🛡️ راه‌های پیشگیری

• پیشگیری کامل ممکن نیست.
• اجتناب از مصرف داروهای محرک در افراد پرخطر.
• درمان و کنترل بیماری‌های زمینه‌ای.
• پایش بیماران با بیماری‌های خودایمنی.

🔬 نحوه تشخیص بیماری و آزمایش های تشخیصی

💊 درمان بیماری

• درمان علامتی :  NSAIDs برای درد و التهاب.
• کورتیکواستروئیدها :  در موارد متوسط تا شدید.
• ایمونوساپرسیوها :  آزاتیوپرین، سیکلوفسفامید، متوترکسات در موارد سیستمیک.
• درمان علت زمینه‌ای :  کنترل عفونت یا بیماری خودایمنی.

⚠️ عوارض و پیش‌آگهی

• زخم‌های پوستی و نکروز.
• اسکار و تغییر رنگ پوست.
• درگیری سیستمیک (کلیه، ریه، اعصاب).
• پیش‌آگهی : بستگی به علت زمینه‌ای دارد؛ در موارد محدود به پوست معمولاً خوش‌خیم است.