سرطان ریه
Lung Cancer
📘 توضیح کلی
سرطان ریه یکی از شایعترین و مرگبارترین سرطانها در جهان است. این بیماری زمانی رخ میدهد که سلولهای غیرطبیعی در بافت ریه شروع به رشد و تقسیم کنترلنشده میکنند. دو نوع اصلی آن عبارتاند از:
- سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) : شایعترین نوع (حدود ۸۵٪ موارد).
- سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) : کمتر شایع اما بسیار تهاجمی.
🌍 همهگیرشناسی
- سرطان ریه اولین علت مرگ ناشی از سرطان در جهان است.
- سالانه بیش از ۲ میلیون مورد جدید تشخیص داده میشود.
- عامل اصلی : سیگار کشیدن مسئول حدود ۸۵٪ موارد.
- در ایران، سرطان ریه یکی از شایعترین سرطانها در مردان است.
⚠️ علائم بالینی
- سرفه مزمن یا تغییر در الگوی سرفه.
- خلط خونی.
- تنگی نفس.
- درد قفسه سینه.
- کاهش وزن و بیاشتهایی.
- خستگی مزمن.
- در مراحل پیشرفته : متاستاز به استخوان، مغز، کبد.
🧪 علتهای بروز بیماری
- سیگار کشیدن (مهمترین علت) .
- دود دست دوم.
- آلودگی هوا و تماس شغلی با مواد شیمیایی (آزبست ، رادون).
- عوامل ژنتیکی.
- سابقه خانوادگی سرطان ریه.
🛡️ راههای پیشگیری
- ترک سیگار و اجتناب از دود دست دوم.
- کاهش تماس با آلایندههای محیطی و شغلی.
- غربالگری در افراد پرخطر (سیگاریهای سنگین).
- سبک زندگی سالم (رژیم غذایی و ورزش).
🔬 نحوه تشخیص بیماری و آزمایشات تشخیصی
|
نوع آزمایش |
کاربرد |
|
CT اسکن قفسه سینه |
تشخیص ضایعات ریوی |
|
برونکوسکوپی |
مشاهده مستقیم و نمونهبرداری |
|
بیوپسی |
تشخیص قطعی نوع سرطان |
|
آزمایش خون |
بررسی مارکرهای توموری |
|
PET اسکن |
بررسی متاستاز |
💊 درمان بیماری
- جراحی: در مراحل اولیه (برداشتن لوب یا کل ریه).
- رادیوتراپی : برای کنترل موضعی یا تسکین درد.
- شیمیدرمانی : بهویژه در SCLC یا مراحل پیشرفته.
- درمان هدفمند : داروهای ضد EGFR، ALK inhibitors .
- ایمونوتراپی : داروهای ضد PD-1/PD-L1 مثل Nivolumab .
⚠️ عوارض و پیشآگهی
- متاستاز به اندامهای حیاتی.
- نارسایی تنفسی.
- عوارض درمان (ریزش مو، تهوع، ضعف ایمنی).
- پیشآگهی : بستگی به مرحله بیماری دارد؛ در مراحل اولیه قابل درمان است اما در مراحل پیشرفته بقای ۵ ساله پایین است.